Tristan

Mijn jonge jaren

Ik ben opgegroeid in een heel warm en liefdevol gezin met een oudere broer en zus. Als jongste broertje werd ik vertroeteld door mijn familie. Al snel werd ik het oogappeltje van mijn zus. Ik hoefde maar te wijzen naar iets wat ik wilde en ik kreeg het. Het nadeel van deze manier van communiceren was dat ze er pas na een jaar achter kwamen dat ik niet kon horen.

Tegen de tijd dat ik hiervoor behandeld werd, was mijn broer ernstig ziek. Mijn ouders waren in die tijd of bij mijn broer of aan het werk. Ondertussen was ik anderhalf jaar oud en begon ik al te huilen als er in onze straat een auto startte. Ik kon immers nog maar net horen en schrok van alle geluiden om mij heen. Gelukkig is mijn broer genezen en hadden we een gewoon gezinsleven. Mijn zus zat op school, mijn vader werkte fulltime en mijn moeder werkte in het weekend om door de week voor ons te zorgen.

Anders dan anderen

Als kind was ik druk, slim en vooral eigenwijs. Ik speelde graag buiten. Vaak alleen of met mijn broer en zus omdat ik nooit veel vriendjes heb gehad. De vrienden die ik had verloor ik toen we verhuisden naar een ander dorp. Dit zorgde ervoor dat ik ook naar een andere school moest. Ik vond het heel spannend allemaal, maar het zou goed komen werd mij verteld. In de eerste week op de nieuwe school kwam ik erachter dat ze ons, voornamelijk mij, raar vonden. Ik had geen stekeltjes, deed niet aan voetbal en droeg vaak net iets te grote kleding waar mijn broer uitgegroeid was. Dit is een van de redenen waarom ik veel ben gepest. Anders zijn dan de rest kon niet en dat werd duidelijk gemaakt.

Op de basisschool boeide het mij nog niet zoveel dat ik anders was en daarom bleef ik ook lekker mijzelf, ondanks dat het pesten steeds van kwaad naar erger ging. Pas op het eind van de basisschool begon het mij echt te kwetsen. Ik had dreadlocks, deed aan capoeira en mijn weekenden bestonden vaak uit wedstrijddansen. Dit was schijnbaar vragen om klappen. Ik heb mij erg machteloos en onbegrepen gevoeld. Uiteindelijk heb ik bewust gekozen om een middelbare school te zoeken in de stad in plaats van de plaatselijke middelbare school in het dorp waar iedereen heen ging.

Nieuwe start?

Ik ging naar een tweetalige school voor een nieuwe start en hopelijk werd ik geaccepteerd voor wie ik was. Het tegendeel bleek waar te zijn, weer dezelfde redenen: ander haar, andere kleding en andere muziek. De pesterijen werden zelfs nóg heftiger. Waar het voorheen duwen en schelden was, werd ik nu getackeld, geslagen, geschopt en mijn eigendommen werden afgepakt én vernield.

Het deed mij zoveel dat ik mijn dreadlocks heb afgeknipt. Ineens dacht ik dat het niet meer mooi was en erg onpraktisch. Ondanks een ander kapsel hield het pesten niet op. Ergens halverwege het tweede jaar was ik het beu. Al die jaren probeerde ik het netjes volgens het boekje op te lossen en dit werkte nooit. Na al bijna mijn hele leven gepest te worden, werd het tijd om in de verdediging te gaan. Dit resulteerde in nog meer klappen. Het was nooit één tegen één, maar altijd een groepje tegen mij alleen. Die klappen maakten mij niets meer uit, als ik maar het gevoel had dat er ook maar één van hen die dag iets geleerd had: hoe het voelt om machteloos te zijn.

Mijn methode bleek effectief en langszaam nam het af, maar er zaten er consequenties aan vast: twee weken lang elke dag tot 17.00 uur nablijven. Voor mijn gevoel heel oneerlijk, maar toch was ik tevreden over mijn resultaat. De rest van het schooljaar voelde ik mij ook wat zekerder over mijzelf en iets meer op m’n plek.

“ Ik sprak met mezelf af om nooit meer een joint te roken. Dat lukte twee dagen”

Vriendinnetje

Het derde leerjaar startte positief. Op school leerde ik mijn eerste vriendinnetje kennen. Na drie weken kregen we een relatie. Zij blowde toen al af en toe en uit nieuwsgierigheid wilde ik dit ook weleens proberen. Niet veel later zat ik met mijn eerste joint in een park in Nijmegen. Niet wetend wat ik kon verwachten rookte ik net teveel en was mijn eerste ervaring dus niet al te best. Ik had het tenminste geprobeerd en zei nog tegen mijzelf dat dit dus niks voor mij was. Ik sprak met mezelf af om nooit meer een joint te roken. Dat lukte twee dagen. Na school rookte ik er een met een vriendin. Dit keer ging het wel goed en ik merkte gelijk de rust die het mij bracht, even geen chaos meer in mijn hoofd.

Tegen de tijd dat het een gewoonte was om op vrijdag na school te blowen kwam ik erachter dat mijn vriendin was vreemdgegaan. Ik gaf haar een kans in de hoop dat ze zou veranderen. Enkele weken later kwam ik erachter dat dit niet de eerste en zeker niet de laatste keer was dat ze was vreemdgegaan. Ik had er genoeg van en maakte het uit. Op dit moment keerden haar vrienden zich tegen mij. Ik kon er niet zo goed mee omgaan dus begon ik meer te gebruiken. Uiteindelijk kwamen we hoe dan ook toch weer bij elkaar en begon dit riedeltje weer opnieuw, alleen elke keer steeds heftiger. Ik ging meer gebruiken uit onvermogen om met mijn gevoelens om te gaan en elke keer keerden haar vrienden zich meer tegen mij. Tot het punt dat ik door hele groepen opgewacht werd, ruzie had met iedereen, werd bedreigd met messen en brandende sigaretten, allebei bestemd om op mijn huid te eindigen. Elke keer opnieuw voelde ik mij zo machteloos, belazerd en gekleineerd. Toch kon ik het niet loslaten.

Werken

Toen ik bijna 16 jaar was haalde ik nog maar net mijn diploma. Ik was vaak niet aanwezig op school. Als ik er wel was, dan was ik meestal onder invloed. Dit was ook zo tijdens mijn examens en de diploma-uitreiking, maar uiteindelijk had ik het diploma binnen. De zomervakantie was goed. Ik had geen last van mensen die mij lastig vielen en ik was veel aan het werk. Daardoor had ik voor de verandering geld over om andere dingen dan alcohol of drugs te bekostigen.

Na de vakantie begon ik aan mijn opleiding tot verpleegkundige, iets waar ik schijnbaar goed in was. Ik haalde goede cijfers en kreeg goede feedback. Alles ging goed tot de eerste schoolvakantie. Hier maakte ik het uiteindelijk definitief uit met mijn vriendin. Toen ik dit gesprek met haar had liep ze weg en later vond ik haar aan de rand van het viaduct terug. Ze zei dat ze het niet meer aankon en dreigde te springen. Na lang praten heb ik haar aan de hand naar beneden gesleurd. Ze weigerde terug te gaan naar mijn huis en sliep uiteindelijk bij een vriend. Haar woede en verdriet in combinatie met een andere jongen in haar omgeving leidde ook weer tot iets. Iets waar ik natuurlijk weer helemaal ondersteboven van raakte.

Depressieve gevoelens en angsten

Rond deze periode begonnen mijn depressieve gevoelens en angsten. Om dit te onderdrukken ben ik erg veel gaan gebruiken. Ik meldde mijzelf vaak ziek of spijbelde van school. Mijn dagen begonnen te draaien om gebruik. Nog maar net haalde ik het eerste jaar. Ik kreeg een strikt contract voor het volgende jaar, hieraan moest ik voldoen om het jaar te halen. Even leek dit goed te gaan, maar nog steeds liep ik rond met angsten en een depressie die ik door middel van gebruik onderdrukte.

Dat jaar in de herfst leerde ik mijn laatste vriendin kennen. Dit gaf mij echt een boost. Onze relatie was erg goed, maar ze had problemen thuis waardoor ze op een gegeven moment bij mij introk. Doordat wij 24/7 bij elkaar waren zag zij wat er achter mijn masker zat. Ze heeft mij van dichtbij beetje bij beetje zien instorten. Een maand voor het einde van het schooljaar werd ik door teveel verzuim van school gestuurd. Hoewel ik hier erg van baalde, zag ik het als een vervroegde vakantie waarin ik veel kon chillen en gebruiken. Dat leek me toen ideaal. Het volgende jaar zou het toch wel weer goed gaan met mij, dacht ik. Dat liep anders. Ik durfde niet eens op te komen dagen op mijn nieuwe school. Het werd dus een tussenjaar. In die tijd gebruikte ik zo veel, dat een bijbaantje niet meer genoeg was. Ik moest écht gaan werken. Maar ook een baan hield ik niet vol.

Geen hoop

Toen mijn vriendin haar diploma haalde besloot ik het ook nog een keer te proberen. Dit keer een interne opleiding in de gehandicaptenzorg. Op de werkvloer ging het erg goed omdat ik al ervaring had door de stages van verpleegkunde. Hoewel school nog beangstigend was, was dit toch te doen, het was maar één dag in de week. Door gebrek aan motivatie en discipline kreeg ik helaas na drie maanden geen contractverlenging omdat ik behalve aanwezig zijn, niks voor school deed. Toen begonnen bij mij de pas echt heftige gedachtes en gevoelens. Zó erg dat ook mijn vriendin eronder begon te lijden. Ik deed niks meer, geen werk, geen school, ik had geen toekomst en geen hoop. Ik verwaarloosde familie, vrienden, mijn vriendin en mijzelf. Vaak sliep ik niet of pas om 06:00 uur in de ochtend. Om vervolgens de hele dag in mijn bed te liggen en er alleen uit te komen om te blowen.

Iedereen om mij heen ging door met leven en ik stond stil. Veel bijzonders weet ik eigenlijk niet meer van deze periode. Elke dag was hetzelfde. Het duurde een eeuwigheid en ik deed niks behalve gebruiken. Ondertussen was het oud en nieuw. Ik wilde zoals gewoonlijk niet de deur uit en daarom bleef mijn vriendin ook maar thuis. Al de zoveelste gelegenheid waarbij ik de oorzaak van zo’n avond was. Niet verrassend dus dat ik die avond hier ook nog ruzie om kreeg met mijn vriendin. Na deze avond besloot ze weer een paar dagen terug te gaan naar haar moeder. Het ging al een tijdje niet meer zo goed tussen ons. In werkelijkheid verbleef ze bij een vriend van mij. Dit hoorde ik van haar toen ze terugkwam om het uit te maken. Op dit moment stortte het laatste wat ik nog had voor mij in: alles.

Ik was mijn beste maatje én vriendin ineens kwijt, de enige persoon die mij enigszins leek te begrijpen. Alles wat ik had begon ik te verliezen, eigenlijk al veel langer, maar vanaf dat moment was ik er zelf bewust van. Het duurde niet lang of ik begon ook de wil om te leven te verliezen. Natuurlijk had ik hier al vaker over gedacht, maar nog nooit had ik nachten wakker gelegen om het te plannen en voor te bereiden. Ook zag het er naar uit dat als mijn geest de wil om te leven niet zou opgeven mijn lichaam het wel zou doen. Op dit punt zag ik er als een wandelend skelet uit, een zak met botten.

Yes We Can Clinics

Dit alles verergerde totdat ik de moed bij elkaar had geraapt om naar de huisarts te gaan en via hem een intake regelde bij Yes We Can Clinics. In die tijd leefde ik heel erg in een waas. Voordat ik het wist waren er al enkele weken voorbij, had ik mijn intake gehad en zat ik ineens zeer gespannen bij mijn ouders in de auto onderweg naar Eindhoven. Met nog steeds een onwerkelijk gevoel zat ik in het busje onderweg naar de plek waar ik de komende tien weken een intensief programma ging volgen. Ondertussen was mensen bespelen eerder een gewoonte dan een kunstje, dus ik hoopte op die manier door die tien weken heen te komen. Ik wist dat er iets moest veranderen, maar ik was nog niet echt bereidwillig. Het duurde niet lang of ze hadden mij door. Ze zagen wie er achter het masker zat.

Nu ben ik al anderhalf jaar verder en nog steeds elke dag dankbaar voor deze plek. Ik heb hier leren omgaan met mijn gevoelens en gedachtes. Ik heb mijzelf leren kennen en mijzelf leren waarderen en accepteren voor wie ik echt ben. Ook heb ik leren leven zonder gebruik. Sterker nog, ik heb leren leven.

Persoonlijke verhalen

Fellows en ouders over hun ervaringen met Yes We Can Clinics